Τοποθέτηση των Μελισσοσμηνών.

Η νομοθεσία απαγορεύει την τοποθέτηση μελισσοσμηνών κοντά σε δρόμους, κοντά σε μεμονωμένα σπίτια, κοντά σε ποιμνιοστάσια κλπ. Αυτό το πρόβλημα προστίθεται στην γενικότερη έλλειψη τοποθεσιών μελισσοκομικού ενδιαφέροντος, και οδηγεί σε κατάσταση απελπιστικής έλλειψης κατάλληλων τόπων για την τοποθέτηση μελισσοσμηνών στις περιόδους ανθοφορίας.

Η έλλειψη αυτή δημιουργεί μεγάλη ανασφάλεια στους μελισσοκόμους που εκδηλώνεται με το φαινόμενο της "αρπαγής". Αφού δηλαδή τα μέρη αυτά είναι λίγα και ... "όποιος προλάβει", ο κάθε μελισσοκόμος προσπαθεί να "πιάσει" (να αρπάξει) όσα περισσότερα μέρη μπορεί μέσα στις περιοχές μελισσοκομικού ενδιαφέροντος.

Αποτέλεσμα κάποιοι μελισσοκόμοι να έχουν πιάσει πολύ περισσότερο τόπο από όσο πραγματικά χρειάζονται ενώ κάποιοι άλλοι δεν έχουν καθόλου.

Ας δούμε το πρόβλημα από κοντά.

Τι ακριβώς σημαίνει "πιάνω" ένα τόπο, και πώς γίνεται αυτό;

Ο μελισσοκόμος ψάχνει για τοποθεσία που έχει μελισσοκομικό ενδιαφέρον, και αφού βρει ένα κατάλληλο μέρος, τότε τοποθετεί εκεί μια άδεια παλιά και άχρηστη κυψέλη ως  "κυψέλη – σημάδι", που δηλώνει στους άλλους μελισσοκόμους ότι εδώ θα φέρει τα μελίσσια του εκείνος. Αν δεν τοποθετήσει "κυψέλη – σημάδι" μπορεί να βρεθεί προ εκπλήξεων, δηλαδή θα έρθει την νύκτα φορτωμένος με τα μελίσσια του, και θα διαπιστώσει ότι κάποιος άλλος έχει τοποθετήσει τα μελίσσια του εκεί. Τότε θα πρέπει μέσα στην νύκτα και φορτωμένος με 100 – 200 μελίσσια, να ψάξει εκ νέου για μέρος, πράγμα αδύνατον! 

Έτσι δημιουργήθηκε μεταξύ των μελισσοκόμων ο ΘΕΣΜΟΣ  της "κυψέλης – σημάδι". 

Μία "Κυψέλη - Σημάδι" 
δηλώνει στους άλλους μελισσοκόμους ότι εδώ κάποιος μελισσοκόμος σύντομα θα τοποθετήσει μελίσσια.

 Μέχρι εδώ δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, όλα είναι λογικά Τα προβλήματα αρχίζουν με την κατάχρηση του θεσμού, δηλαδή το φαινόμενο που ο κάθε μελισσοκόμος αφήνει πολλές παλιές κυψέλες σε διάφορα μέρη για να τα πιάσει (να τα έχει για πάντα δικά του) μήπως και κάποτε μπορεί να του χρειαστούν.

Φτάσαμε λοιπόν στο σημείο να έχουν τοποθετηθεί "κυψέλες – σημάδια" σε μέρη που έχουν χρόνια να τοποθετηθούν μελισσοσμήνη. Απλά, κάποιος έβαλε εκεί πριν χρόνια μια – δύο παλιές άχρηστες σάπιες άδειες κυψέλες, και είναι ήσυχος ότι αν ποτέ στην ζωή του χρειαστεί αυτό το μέρος θα το έχει. Άσ’το σου λέει εκεί τα μέρη να τα έχω, τσάμπα είναι!

Θα φέρει τα μελίσσια του εδώ ή όχι; Είναι ακόμα ζωντανός ή έχει πεθάνει;
Να βάλω εκεί τα μελίσσια μου ή όχι;  Γατί ρε συνάδελφε δεν γράφεις επάνω ένα τηλέφωνο να συνεννοηθούμε;

Μπορεί δηλαδή κάποιος μελισσοκόμος να πηγαίνει τα μελίσσια του για χρόνια στα έλατα της Βυτίνας, και ταυτόχρονα όλα αυτά τα χρόνια  με "κυψέλες - σημάδια" να έχει πιάσει με  3 – 4 καλά μέρη στα έλατα του Καρπενησίου. Εσύ λοιπόν που θέλεις να τοποθετήσεις τις κυψέλες σου στα έλατα του Καρπενησίου δεν μπορείς γιατί με καλή πίστη σέβεσαι το γεγονός ότι εκεί έχει δηλώσει με "κυψέλη – σημάδι" πως θα τα φέρει άλλος συνάδελφος.

Στο τέλος της περιόδου διαπιστώνεις ότι εκείνος ο συνάδελφος σε κορόιδεψε βασισμένος στην καλή σου πρόθεση και τον σεβασμό που του έδειξες.Δεν τα έφερε! Εσύ όμως από εκείνο το μέρος περίμενες να βγάλεις μεροκάματο. Αδικία και κοροϊδία.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο όμως έχει αρχίσει να χάνει την δύναμή του ο θεσμός της "κυψέλης – σημάδι", γιατί πλέον κανείς δεν είναι βέβαιος αν η "κυψέλη – σημάδι" αποτελεί ένδειξη ότι πράγματι θα φέρει κάποιος εκεί τα μελίσσια του, ή την έχει παρατήσει εκεί πριν από χρόνια κάποιος ασυνείδητος πλεονέκτης που ούτε και ο ίδιος την θυμάται, κι αν είναι ακόμα ζωντανός … 

Δηλαδή αυτό το καπάκι 600 ετών δηλώνει οτι αυτό το μέρος είναι "πιασμένο"; 
Και αν ναι, αυτό το μέρος χωράει 150 κυψέλες, εκείνος πόσες θα φέρει;
Το έχει βάλει τώρα πρόσφατα ή είναι παρατημένο εκεί 2 -3 χρόνια;
Αυτός που το άφησε εκεί είναι ακόμα εν ζωή ή έχει πεθάνει;

Για τους παλιούς μελισσοκόμους αυτό δεν είναι μεγάλο πρόβλημα γιατί έχουν πλέον πιάσει τους τόπους που χρειάζονται, ίσως και περισσότερους. Για τους νέους μελισσοκόμους όμως, που ακόμα ψάχνουν για μέρη, αυτό είναι σοβαρότατο πρόβλημα. Προχθές έψαξα όλη την Β. Εύβοια για να βρω τόπο να βάλω μερικά μελίσσια στην μελιτωματοφορία του πεύκου, και … απελπίστηκα. Όλοι οι δασικοί δρόμοι και τα ξέφωτα ήταν πιασμένα. Ήταν πιασμένα ακόμα και μέρη που απαγορεύεται η τοποθέτηση μελισσιών, όπως πχ άκρη σε δημόσιους δρόμους. Είχαν τοποθετηθεί "κυψέλες – σημάδια" ακόμα και μέσα σε μέρη που αν βρέξει μπορεί να γεμίσουν νερό. Η κατάσταση ήταν κωμική και  τραγική μαζί!

Παράλληλα το πρόβλημα διευρύνεται από κτηνοτρόφους που δεν θέλουν μελίσσια κοντά στα βοσκοτόπια τους και τοποθετούν διάσπαρτες άδειες "κυψέλες – σημάδια" για να κοροϊδέψουν τους μελισσοκόμους ότι δήθεν τα μέρη εκείνα είναι πιασμένα από άλλους μελισσοκόμους και έτσι να τους διώξουν.

Τι ακριβώς προτείνω ως λύση του προβλήματος.

Κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσω ότι το θέμα θα πρέπει να παραμείνει ως ΘΕΣΜΟΣ μεταξύ των μελισσοκόμων, μακριά από κάθε νομοθετικό πλαίσιο. Φαντάζομαι κανείς μας δεν θέλει να υποχρεούται να μαζεύει και παραδίδει στα δασαρχεία έναν τεράστιο φάκελο με έγγραφα – δικαιολογητικά που θα αγανακτήσει για να τα μαζέψει μέσα σε αυτό το απέραντο γραφειοκρατικό χάλι, μετά να πρέπει να κάνει υπεύθυνη δήλωση ότι δεν είναι ελέφαντας, και μετά να περιμένει και να περιμένει, και πάλι να περιμένει πότε θα αποφασίσουν οι δασικοί υπάλληλοι. Φρίκη!

Αφού λοιπόν θα παραμείνει ως θεσμός, θα πρέπει να βελτιωθεί.

1. Κάθε κυψέλη – σημάδι να γράφει επάνω το τηλέφωνο του μελισσοκόμου. Έτσι, με ένα απλό τηλεφώνημα θα ξέρουμε αν ο μελισσοκόμος εκείνος βρίσκεται εν ζωή και αν υπάρχει πράγματι πρόθεση να μεταφέρει εδώ μελίσσια, ή όχι.

2. Η κυψέλη – σημάδι να έχει επάνω της μερικά φρέσκα κλαδιά, πράγμα που δηλώνει από μακριά ότι πριν από λίγο καιρό ο μελισσοκόμος ήταν εδώ για να ελέγξει αν το σημάδι του εξακολουθεί να υφίσταται, και άρα σκοπεύει σύντομα να μεταφέρει εδώ μελίσσια. (δείτε παρακάτω εικόνα)

Κυψέλη - Σημάδι.  Επάνω της έχει φρέσκα κλαδιά που υποδηλώνουν οτι ο μελισσοκόμος ήταν πρόσφατα εδώ,
άρα ενδιαφέρεται. Επίσης γράφει όνομα και τηλέφωνο του μελισσοκόμου.
Αυτός ο μελισσοκόμος σέβεται τους συναδέλφους του και δεν κοροϊδεύει!

Αν η κυψέλη – σημάδι δεν έχει επάνω ΚΑΙ φρέσκα κλαδιά ΚΑΙ τηλέφωνο (όπως έχει η επάνω φωτογραφία) να θεωρείται εγκαταλελειμμένη, και να πετάγεται από τον μελισσοκόμο που ενδιαφέρεται να τοποθετήσει εκεί μελίσσια.

Να επαναλάβω και να τονίσω ότι το "πιάσιμο" ενός μέρους με τοποθέτηση "κυψέλης – σημάδι"  είναι ΘΕΣΜΟΣ  που στηρίζεται στο φιλότιμο και την καλή πίστη των συναδέλφων μελισσοκόμων, και όχι κάτι που ορίζεται από την νομοθεσία!

Σύμφωνα με την νομοθεσία ο μελισσοκόμος θα έπρεπε να απευθύνεται στο δασαρχείο την περιοχής για να πάρει τη σχετική άδεια. Αυτό όμως δεν το κάνει κανένας. Τουλάχιστον εγώ μέχρι σήμερα δεν έχω γνωρίσει μελισσοκόμο που να παίρνει τέτοια άδεια, διότι είναι πράγμα χρονοβόρο και δύσκολο (χρειάζεται σχεδιαγράμματα, τοπογραφικά, χρόνο, αυτοψίες …), και επιπλέον το δασαρχείο θα έχει ένα φόρτο εργασίας δίχως λόγο.

Θέλω να ακούσω και τις δικές σας προτάσεις στο blog meliprovlimata